ขันหมากไทย by Villa De Bua

ว่าที่เจ้าบ่าว-สาว ที่กำลังจะเข้าพิธีแต่งงานตามประเพณีไทย จะขาดไม่ได้เลยกับพิธีแห่ขันหมาก ประเพณีที่มีสืบต่อกันมาแต่โบราณ แต่เชื่อว่าน้อยคู่ที่จะรู้ว่า พิธีแห่ขันหมากจริง ๆแล้วต้องจัดแบบใด หรือมีพานอะไรบ้าง วันนี้ วิลลา เดอ บัว มีข้อมูลเกี่ยวกับพิธีแห่ขันหมากเป็นความรู้มาฝากกันด้วยค่ะ

การแห่ขันหมาก ตามประเพณี คือเป็นการประกาศยกย่องว่า ลูกชายบ้านนี้จะไปขอลูกสาวบ้านนั้น

นัยยะคือบอกให้หนุ่ม ๆ ที่หมายปองสาวเจ้าได้รู้ว่า หลังจากนี้จะมีสามีแล้ว จะได้ไม่ต้องมาจีบอีก
นัยยะที่ 2 เป็นการให้เกียรติฝ่ายหญิง ว่าได้ยกขันหมากมาสู่ขอ ตามประเพณี เข้าตามตรอกออกตามประตู มีผู้หลักผู้ใหญ่รับรู้กันทั้ง 2 ฝ่าย

พานขันหมากที่ใช้ในพิธี

โดยทั่วไปพานขันหมากที่ใช้ในงานพิธีหลักๆ จะมีทั้งหมด 6 พาน แต่ทั้งนี้อาจมีการเพิ่มเติม ลดทอน เพื่อให้เข้ายุคสมัยและพิธีการของแต่ละคู่แต่งงานด้วย 

1. พานขันหมากเอก จะบรรจุใบพลู จำนวน 4 เรียง เรียง ละ8ใบ พนมเป็นพุ่ม ผลหมากดิบ 4 ผล ใบเงิน ใบทอง ใบนาค ดอกดาวเรือง ดอกบานไม่รู้โรย ดอกรัก และถุงเงินถุงทอง ซึ่งในถุงจะใส่ธัญพืชต่างๆไว้ เพื่อสื่อความหมายให้ คู่สมรสมีความเจริญงอกงามในชีวิตคู่ ผู้ที่จะถือ ขันหมากเอก จะต้องเป็นผู้ใหญ่ที่มีคู่ ได้ผ่านพิธีแต่งงานถูกต้องตามประเพณี แต่ในธรรมเนียมบางที่ก็จะใช้เด็กพรหมจรรย์ในการถือ ขันหมากเอก 

2. พานธูปเทียนแพ เป็นพานสำหรับคารวะผู้ใหญ่ เจ้าบ่าวจะเป็นผู้ถืออยู่ในขบวนขันหมาก และยังใช้ช่วงพิธีรับไหว้ด้วย ก่อนจะใช้ให้เปิดกรวยใบตองออกเสียก่อน เพื่อให้เห็นดอกไม้ที่อยู่ในกระทงบนธูปเทียนแพรครบถ้วน ทั้งดอกไม้ ธูปและเทียน
3. พานแหวน เป็นพานสำหรับใช้วางกล่องแหวนเจ้าบ่าวเจ้าสาว โดยพานจะตกแต่งด้วยดอกไม้มงคล สามารถเลือกให้พี่ หรือน้องของเจ้าบ่าวเป็นผู้ถือในขบวนได้

4. พานสินสอด เป็นพานสำหรับใส่เงินสินสอด ใส่ทองคำ และของมีค่าต่างๆ จัดได้ตามเหมาะสม ผู้ถือควรจะต้องเป็นญาติผู้ใหญ่เช่นกัน

5. พานรับ/ เชิญขันหมากฝ่ายหญิง ในพานจะมีหมากพลู บุหรี่ ใส่ไว้ เพื่อเป็นเครื่องเชื้อเชิญต้อนรับขบวนขันหมาก เปรียบเสมือนมีแขกฯมาเยือน ก็ต้องให้การต้อนรับขับสู้ ผู้ที่จะถือพานเชิญขันหมากฝ่ายเจ้าสาว ส่วนใหญ่นิยมใช้เป็นเด็กผู้หญิงวัยน่ารัก อาจจะยืนคู่กับผู้ใหญ่อีก 1 ท่าน เพื่อที่เด็กจะได้ไม่ตื่นเต้นมากนัก 

6. ต้นกล้วยต้นอ้อย เป็นคู่ มีความหมายมงคล คือ ต้นอ้อยหมายถึงความหวาน ส่วนต้นกล้วยหมายถึงความเจริญงอกงาม การนำเอาต้นไม้มงคลมาใช้ในพิธีขันหมาก เปรียบเสมือนการเสี่ยงทายอย่างหนึ่ง หากต้นกล้วยเจริญเติบโตงอกงาม ต้นอ้อยสมบูรณ์หอมหวาน เปรียบเสมือนบ้านนั้นจะมีความรักที่หอมหวาน มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง และมีฐานะสมบูรณ์พูนสุข อีกทั้งเป็นต้นไม้มงคลที่มีประโยชน์มากมาย โดยในสมัยก่อนนั้นจะต้องปลูกไว้ที่เรือนหอ ที่คู่สมรสอยู่อาศัย จะได้ใช้ประโยชน์จากต้นกล้วยและต้นอ้อย โดยผู้ที่ถือมักจะเป็นเพื่อนเจ้าบ่าว โดยจะมีธรรมเนียมไทยโบราณว่าจะไม่ยอมยกต้นกล้วยและต้นอ้อยให้โดยง่าย จะต้องมีน้ำมารดเพื่อให้เจริญงอกงาม บางครั้งอาจเป็นน้ำมนต์หรือน้ำสะอาด หรือที่ถูกใจบรรดาเพื่อนเจ้าบ่าวมากที่สุดก็คือเหล้านั่นเอง โดยฝ่ายเจ้าสาวจะต้องเตรียมเหล้าไว้ไถ่ต้นกล้วยต้นอ้อยไว้ด้วย 

7. พานขนมมงคล จะมีหลายแบบ แต่ที่นิยมจะเป็น 9 อย่าง อย่างละคู่ เพราะถือเคล็ดความหมายของการ “ก้าวหน้า” และ ”คู่” โดยจะเลือกใช้ขนมที่มีความหมายมงคลและมีลักษณะงดงาม คือ ขนมทองหยิบ ขนมทองหยอด ขนมฝอยทอง ขนมทองเอก ขนมเม็ดขนุน ขนมจ่ามงกุฎ ขนมเสน่ห์จันทร์ ขนมชั้น ขนมถ้วยฟู เป็นต้น

หมดกังวลเรื่องพิธีแต่งงานและการจัดพิธีขันหมาก วิลลา เดอ บัว เรามีทีมงานและพาร์เนอร์ที่เชี่ยวชาญ ให้คำแนะนำเพื่อให้เหมาะสมกับรูปแบบงานของคุณ ติดต่อเรา 081-400-2226 Email: villadebuavenue@gmail.com

ขอบคุณข้อมูลจาก คุณวสันต์ สร้อยคำ mc wedding guru